مجله عصر پاییز – شیراز یکی از شهرهای بزرگ ایران و مرکز استان فارس است. این شهر که پنجمین شهر بزرگ و پرجمعیت ایران به شمار می رود در منطقه ی معتدل شمالی قرار گرفته و آب و هوای آن سرد است.
بر اساس برخی افسانه های روایت شده، این شهر زیبا به دستور فرزند تهمورس (یکی از پادشاهان سلسله ی پیشدادیان) که شیراز نام داشت تاسیس شده و نام خود را برای شهر شیراز انتخاب کرد.
این شهر بزرگ به دلیل جاذبه های تاریخی، فرهنگی، مذهبی و طبیعی بسیاری که دارد باعث شده تا گردشگران شهر شیراز را برای تفریح و سفرهای خود در تعطیلات انتخاب کنند.
اگر دوست دارید در روزهای خلوت از سال و به دور از شلوغی های عید نوروز به این شهر سفر کنید بهترین زمان اردیبهشت ماه است. باغ های دیدنی و بی نظیر با عطر بهار نارنج که شهره ی عام و خاص است.
شهری مذهبی که برادر امام رضا (ع) را در دل خود جای داده است و سومین حرم اهل بیت در ایران لقب گرفته است. شهری تاریخی با نزدیک به ۳۰ بنای تاریخی و قدیمی با معماری های بی نظیر و معروفش .
مردم شهر شیراز بسیار خونگرم و مهمان نواز هستند و بسیار با هم نوع خود مهربانند و لوطی گری و با مرام بودن آنها در بین ما ایرانیها زبانزد است .
مجله عصر پاییز قصد دارد تا در این بخش از گردشگری با شما سفری داشته باشد به این شهر زیبا ، شهر شعر و ادب و شهر بهار نارنج . پس با ما همراه باشید با معرفی جاذبه های گردشگری ، تاریخی ، مذهبی شیراز ..
دروازه قرآن
دروازه قرآن یکی از آثار تاریخی شهر شیراز و تنها دروازه باقی مانده از ۶ دروازه قدیمی این شهر است.
این دروازه به دستور عضدالدوله دیلمی ساخته شده و از ساختن این دروازه دستور داد تا قرآنی در اتاقک بالای دروازه قرار دهند تا مسافران به سلامت از زیر آن عبور کنند ، به همین دلیل به دروازه قرآن شهرت یافت.
این طاق به مرور زمان رو به خرابی رفت اما در زمان کریم خان زند و به دستور او بازسازی شد و قرآن معروف به هفده من که منسوب است به خط سلطان ابراهیم نوه شاهرخ تیموری در بالای دروازه قرآن قرار گرفت که این قرآن امروزه در موزه پارس شیراز نگهداری میشود.
دروازه قرآن در شمال شرقی شهر شیراز در تنگ الله اکبر میان کوه چهل مقام و کوه بابا کوهی قرار دارد و در اصل در خروجی شیراز به سمت شهر مرودشت است.
این دروازه در فاصله کمتر از پانصد متری آرامگاه خواجوی کرمانی شاعر مشهور ایرانی قرار دارد و هر سال تفرجگاه گردشگران و توریست های زیادی است.
شاه چراغ
مهمترین زیارتگاه شهر شیراز مقبره میر سید احمد فرزند امام هفتم (ع) و برادر امام رضا (ع) است که به شاه چراغ معروف شده است.
این آرامگاه در شمال خیابان احمدی در شهر شیراز قرار دارد و در دوره اتابکان فارس در سده ششم هجری قمری ساخته شده است.
درون حرم را با به کار بردن آئینه های ریز رنگین به سبکی هنرمندانه آئینه کاری کرده و با انواع خط های زیبای فارسی و عربی اطراف آینه ها و کاشی ها تزئین شده است.
بنای حرم شامل ایوانی در جلو و حرمی گسترده در پشت ایوان است که در چهار جانب حرم چهار شاه نشین قرار گرفته و مسجدی نیز در سمت غرب حرم ساخته شده است. ضریح آن در شاه نشین زیر گنبد قرار دارد و از نقره ساخته شده است.
حیاط شاه چراغ دارای دو در اصلی ورودی است که در سمت جنوب و شمال حرم از زیر در بزرگ کاشی کاری شده میگذریم و وارد حیاط بزرگ حرم می شویم. حرم شاه چراغ در سمت غرب حیاط و حرم سید میر محمد برادر شاه چراغ در سمت شمال شرقی حیاط قرار دارد.
آرامگاه حافظ (حافظیه)
یکی از مهمترین و پرطرفدارترین مکان های دیدنی شهر شیراز آرامگاه حافظ معروف به حافظیه است.
خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی معروف به لسان الغیب شاعر بزرگ قرن هشتم است. وی به دلیل سرودن غزلیاتی عارفانه و عاشقانه در بین مردم ایران از محبوبیت خاصی برخوردار است ، از این رو اکثر گردشگران ایرانی و حتی توریست ها وقتی به شهر شیراز سفر میکنند حتما از آرامگاه این شاعر بزرگ دیدن میکنند.
حافظیه در شمال شهر شیراز و در جنوب دروازه ی قرآن قرار دارد. مساحت آن ۲ هکتار است و از ۲ صحن شمالی و جنوبی تشکیل شده است که این صحن ها توسط تالاری از همدیگر جدا شده اند. حافظیه دارای ۴ در ورودی و خروجی است که در اصلی در سمت جنوب آن ، دو در ، در سمت غرب و یک در ، در سمت شمال شرق حافظیه قرار گرفته است.
طراح حافظیه ، معمار فرانسوی به نام آندره گدار است. گدار از شرق شناسان بزرگ است که علاقه خاصی به فرهنگ و هنر ایران دارد. نمای بیرونی گنبد شبیه به کلاه درویشان ترک و رنگهای استفاده شده در داخل گنبد شامل آبی فیروزه ای ، سرخ ارغوانی ، سیاه و سفید و قهوه ای سوخته است.
مجموعه حافظیه به چهار محوطه تقسیم شده است که آرامگاه حافظ در بخش شمالی قرار دارد که شامل ۸ درب ورودی و خروجی است و آرامگاه هم ۸ ستون سنگی دارد ، عده ای معتقدند که عدد ۸ در واقع نماد قرن هشتم است که حافظ در آن قرن زندگی میکرده است.
سنگ مزار حافظ به ارتفاع یک متر از سطح زمین قرار گرفته و به وسیله پنج ردیف پلکان مدور احاطه شده است. بر روی دیوارهای بخش شمالی غزل هایی از دیوان حافظ بر روی کاشی ها و سنگ مرمر نوشته شده است.
رواق چهار ستونه و یا بیست ستون که به صورت تالاری وسیع است که دارای بیست ستون سنگی بلند به گونه ای که چهار ستون عهد کریم خانی در وسط این بنا قرار گرفته است. این رواق که از نظر ارتفاع از تمام نقاط حافظیه بالاتر است حافظیه را به حیاط شمالی و حیاط جنوبی تقسیم کرده است.
در زیر رواق آب انبار حافظیه قرار گرفته است که به صورت کانال در وسط رواق بیست ستون قرار دارد و حافظیه را به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم کرده است.
سمت چپ رواق اتاق بزرگی است که متعلق به آرامگاه قوام السلطنه است.
حیاط غربی
در پشت آرامگاه قوام السلطنه فضای سبزی با یک حوض در وسط آن وجود دارد که آرامگاه غلامحسین صاحبدیوانی و در ، ورودی آرامگاه قوام در آنجا قرار دارد.
حیاط شرقی
در سمت راست حیاط شمالی دیوار دارای ۱۴ طاق نما است که آرامگاه خاندان معدل نیز در همین قسمت است.
حیاط جنوبی ( در اصلی )
در حیاط جنوبی حافظیه باغچه های بزرگی وجود دارد که گرداگرد آن ها گلکاری شده است و ما بین آن ها دو حوض مربع مستطیل بزرگ است و در دو طرف حیاط نارنجستان بزرگی وجود دارد. دیوارهای جنوبی و در ورودی باغ از نرده های آهنی ساده ساخته شده است.
مساحت این بخش از در ورودی باغ تا پلکان های رواق میانی ۹۹۸۳ متر مربع است.
آرامگاه سعدی (سعدیه)
آرامگاه سعدی محل دفن سعدی شاعر برجسته ی سده ی هفتم است که در انتهای خیابان بوستان و کنار باغ دلگشا در دامنه ی کوه در شمال شرق شیراز قرار دارد.
سعدی اواخر عمرش را در این مکان می زیسته و بعد از مرگش نیز در همان جا دفن شده است. برای اولین بار در قرن هفتم توسط شمس الدین محمد صاحب دیوانی وزیر معروف اباقاخان مقبره ای بر فراز قبر سعدی ساخته شد. در سال ۱۱۸۷ ه. ق به دستور کریم خان زند بنایی معروف به عمارتی ملوکانه از گچ و آجر بر بالای آرامگاه سعدی بنا شد.
محسن فروغی معمار مدرنیست ایرانی طرح آرامگاه را با همکاری علی اکبر صادق با الهام گرفتن از عناصر معماری سنتی ایران در سال ۱۳۳۰ طراحی نمود.
ساختمان سعدیه به سبک ایرانی است با ۸ ستون از سنگ های قهو ه ای رنگ که در جلوی مقبره قرار دارند و اصل بنا با سنگ سفید و کاشی کاری مزین است. بنای آرامگاه از بیرون به شکل مکعبی دیده میشود ، اما در داخل ۸ ضلعی است با دیوارهایی از جنس مرمر و گنبدی لاجوردی.
سنگ قبر سعدی شیرازی در وسط عمارتی ۸ ضلعی قرار دارد و سقف آن با کاشی های فیروزه ای رنگ تزیین شده است. در هفت ضلع ساختمان هفت کتیبه قرار دارد که قصاید و بدایع و طیبات شیخ اجل از قسمت هایی از بوستان و گلستان انتخاب شده و به خط ابراهیم بوذری نوشته شده است.
بنا در سمت چپ به رواقی متصل میشود که در آن ۷ طاق وجود دارد که با کف سازی سیاه رنگ به آرامگاه سعدی پیوند می خورد.
این آرامگاه در یک اتاق قرار دارد و کتیبه ای بر سر در آن است که شاعر را معرفی میکند و شعری از خود شاعر بر کاشیهایی بر روی دیوار نوشته شده است.
آرامگاه کوروش کبیر ( پاسارگاد )
این آرامگاه مقبره کوروش دوم هخامنشی ملقب به کوروش کبیر است.
این بنا در فاصله حدود یک کیلومتری جنوب غربی کاخ های پاسارگاد قرار دارد و از همه طرف دشت مرغاب پیدا است.
قسمت های پایینی آرامگاه از سنگ هایی به شکل مربع تشکیل شده که در کل یک قاعده مستطیلی شکل را تشکیل می دادند. این آرامگاه دو بار در سالهای ۱۳۵۰ خورشیدی و بار دوم بین سالهای ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۷ خورشیدی بازسازی شده است. ( کوروش کبیر اولین پادشاه و موسس حکومت هخامنشیان از مشهورترین و محبوب ترین پادشاهان ایران زمین است) .
پاسارگاد دشتی کهن است که پیشینه ی آن به دوران پارینه سنگی باز میگردد. در این مکان عمارات و بناهای باشکوه متعددی ساخته شده است و از آن به عنوان مجموعه ی سلطنتی پاسارگاد یاد میشود.
آرامگاه شاه شجاع
یکی از ممدوحان حافظ شیرازی معروف به شاه شجاع از پادشاهان آل مظفر که ۳۳ سال حاکم فارس بود و در سال ۷۸۶ هجری در گذشت و طبق وصیت خود در کنار قبر شیخ محمود قطب الدین به خاک سپرده شد.
درون آرامگاه مزین به کاشی و معرق کاری و چهار کتیبه از اشعار شاه شجاع و حافظ درون گنبد و چهار کتیبه از اشعار حافظ در ستایش شاه شجاع در قسمت بیرونی گنبد به خط نستعلیق است. این بنا در سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
آرامگاه خواجوی کرمانی
کمال الدین ابوالعطاء ، معروف به خواجوی کرمانی در سال ۶۸۹ ه. ق در استان کرمان به دنیا آمد او از شاعران دوران مغول بوده است که در سال ۷۵۲ ه.ق در شهر شیراز از دنیا رفت.
آرامگاه این شاعر بزرگ در شمال شهر شیراز در دامنه کوه صبوی و در ابتدای جاده شیراز – اصفهان در تنگه الله اکبر قرار گرفته است. قبر خواجوی کرمانی روبه روی دروازه قرآن است.
آب چشمه معروف رکناباد از کنار مقبره خواجو میگذرد. محل آرامگاه در محوطه ای بدون سقف قرار دارد. و سنگ قبری است که کتیبه ای که بیانگر قبر خواجوی کرمانی باشد در آن وجود ندارد.
مسجد وکیل
مسجد وکیل یا مسجد سلطانی ، مسجدی تاریخی مربوط به دوره زندیان در شیراز است که به دستور کریم خان زند ساخته شد. این مسجد در غرب بازار وکیل و در انتهای راسته ی شمشیرگرها واقع شده است.
طرح این مسجد دو ایوانی بوده و دارای شبستان جنوبی و شرقی است. تاق شمالی صحن مسجد وکیل به تاق مروارید معروف است. بر بالای این تاق دو مناره کاشی کاری شده قرار دارد.
شبستان چوبی با ستون های سنگی یک پارچه و مارپیچ از ویژگی های این مسجد است که دارای ۴۸ ستون سنگی یک پارچه است.
بازار وکیل
یکی دیگر از شاهکارهای معماری در دوران زندیه میتوان به بازار وکیل اشاره کرد. این بازار به سبک بازار قیصریه لار ساخته شده است. بازار قیصریه لار مربوط به دوران صفویه است.
بازار وکیل دارای ۷۴ تاق ضربی است که سقف بازار را پوشش میدهند و از بیرون منظره ی جالبی همانند کوهان شتر را پدید آورده اند.
از دیگر ویژگی های این بازار ارتفاع بیش از ده متری از سقف و نور گیری تاق هاست که در زمستان هوای بازار را گرم و در تابستان خنک نگه میدارد.
آب انبار وکیل
در قدیم به علت کم آبی در فصلهای گرم سال ، مجبور بودند آب را در زمستان ذخیره کنند تا بتوانند در تابستان از آن استفاده کنند که این ذخیره سازی توسط آب انبارها انجام میشد. آب انبار وکیل نمونه کوچکی از این دست سازه ها است که هم زمان با ساخت مسجد وکیل در سال ۱۱۸۰ ه.ق به دستور کریم خان زند ساخته شد.
حمام وکیل
یکی دیگر از جاذبه های گردشگری شهر بهار نارنج حمام وکیل است که در کنار بازار وکیل و مسجد وکیل به دستور کریم خان زند ساخته شده و در شهر شیراز در خیابان آیت الله طالقانی قرار دارد.
مساحت این حمام ۱۱ هزار متر مربع و زیر بنای آن هشت هزارو ششصد و شصت متر است.
به گفته ی باستان شناسان به دلیل علاقه کریم خان به معماری ایرانی ، حمام وکیل و نیز تمامی عمارت های ساخته شده توسط کریم خان از هنر و معماری دوران باستان اقتباس گرفته شده است.
در دوران گذشته از حمام نه تنها برای شستشو استفاده میکردند بلکه حمام مکانی برای انجام مراسم از جمله جشن مراسم خواستگاری دختران دم بخت ، جشن حمام زایمان ، مراسم سنتی حنابندان و بسیاری از رسوم دیگر بود.
حمام وکیل شیراز با شماره ۹۱۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. امروزه حمام وکیل شیراز به یک موزه مردم شناسی تبدیل شده است که آداب و رسوم ، نحوه پوشش و فرهنگ مردم کهن شیراز را به نمایش گذاشته اند.
موزه پارس شیراز (عمارت کلاه فرنگی)
موزه پارس معروف به عمارت کلاه فرنگی در میان باغ نظر بنا شده است. موزه پارس به عنوان قدیمی ترین موزه استان فارس شناخته شده و آثار با ارزش بسیاری از دوران مختلف تاریخی در این موزه نگهداری می شود.
در این موزه آثار نقاشان معروف دوره زندیه همچون آقا صادق ، میرزا بابا نقاش باشی و جعفر و همچنین آثاری از نقاشان معاصر چون صدرالدین شایسته و میرمنصور از شاگردان کمال الملک به چشم میخورد.
موزه پارس در خیابان زند و در نزدیکی ارگ کریمخان واقع شده است. این عمارت را به دستور کریمخان زند در دو طبقه با سقف شیروانی ساخته اند. عمارت کلاه فرنگی محل پذیرایی از مهمانان و سفرای خارجی و انجام مراسم رسمی در اعیاد مختلف بوده است.
تخت جمشید
یکی از قدیمی ترین و تاریخی ترین آثار باستانی ایران ، تخت جمشید با نام قدیم پارسه است که هر سال گردشگران ایرانی و توریست های زیادی از آن دیدن میکنند. تخت جمشید در شمال شهرستان مرودشت و در شمال شرقی شهر شیراز قرار دارد .
بنیان گذار تخت جمشید داریوش بزرگ بود و بعد از او پسرش خشایار شاه و نوه اش اردشیر یکم این بنا را گسترش دادند. این مجموعه پرافتخار ایرانی در سال ۱۹۷۹ در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
تخت جمشید در زمان هخامنشیان اقامتگاه بهاری محسوب میشد و محل برگزاری مراسم جشن های ملی ایرانیان از جمله عید نوروز بود. این بنای تاریخی به دست اسکندر مقدونی در سال ۳۳۰ پیش از میلاد به آتش کشیده شد ، اما ویرانه های آن هنوز پابرجاست و از بخش های مهمی تشکیل شده از جمله :
کاخ های رسمی و تشریفاتی (کاخ دروازه ملل )
سرای نشیمن و کاخ های کوچک اختصاصی
خزانه ی شاهی
دژ و باروی حفاظتی
پلکان های ورودی سکو و دروازه ی خشایارشاه
ارگ کریم خان
یکی دیگر از جاذبه های شهر بهار نارنج ارگ کریم خان است که در زمان سلسله زندیه ساخته شد و کریم خان زند خود و خانواده اش را در این مکان اسکان داد و از آن پس به ارگ کریم خانی معروف شد.
ورودی ارگ یک هشتی دارد که از یک سو به بنای داخلی و از سوی دیگر به یک حیاط خلوت راه دارد. سر در ورودی ارگ با کاشی کاری های هفت رنگ ، نبرد رستم و دیو سفید را نشان می دهد.
ارگ کریم خانی در مرکز شهر شیراز در خیابان زند و کنار میدان شهدای شیراز قرار گرفته است. اگر به شیراز سفر کردید حتما از این مکان تاریخی دیدن کنید.
باغ ارم
این باغ یکی از برترین های استان فارس است که عطر بهار نارنجش و درختان سربه فلک کشیده ی آن و معماری منحصر به فردش گردشگران زیادی را از داخل و خارج از کشور به سوی خود جذب میکند.
نام باغ ارم در سال ۱۳۵۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و از جمله باغ هایی است که نامش در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد.
عمارت زیبایی در مرکز باغ ارم قرار دارد که در جلوی عمارت اصلی استخر بزرگی قرار گرفته است. این عمارت شامل سه طبقه است که از معماری و گچبری و کاشیکاریهای منحصر به فردی ساخته شده است.
همچنین به دلیل تنوع گیاهان در این باغ ، باغ ارم به باغ گیاه شناسی شیراز مشهور است.
باغ ارم در شمال غربی شیراز در خیابان ارم قرار دارد. اگر به شیراز سفر کردید حتما از این بهشت زمینی دیدن کنید و پیاده روی در این مکان خوش آب و هوا را از دست ندهید.
باغ عفیف آباد
باغ عفیف آباد ( گلشن ) یکی دیگر از جاذبه های دیدنی شهر شیراز است که نمیتوان در سفر به شهر بهار نارنج از آن دیدن نکرد.
این باغ یکی از قدیمی ترین و زیباترین باغ های شیراز است که در زمان صفویه احداث شده است و محل گردشگری پادشاهان صفویه محسوب میشد. در زمان قاجار ، میرزا علی خان قوام الملک این باغ را خریداری کرد و عمارتی زیبا در آن بنا نمود.
ساختمان کاخ دارای دو طبقه است که در آن نزدیک به ۳۰ اتاق و تالار وجود دارد. طبقه اول به موزه نظامی تبدیل شده است . در اصل در سال ۱۳۴۰ ارتش در مزایده این باغ را خریداری کردو بعد از انقلاب نیز در سال ۱۳۷۰ این باغ به موزه نظامی شماره ۲ کشور تبدیل شد. این طبقه با سه پلکان به طبقه دوم می رسد. طبقه دوم راهروی بلندی دارد که در دو طرف آن اتاق هایی قرار دارد.
در این طبقه موزه عبرت قرار دارد که شامل اتاق های همایش ، رخت کن ، نشیمن ، مطالعه ، پذیرایی و قمار خانه است. باغ عفیف آباد شیراز در سال ۱۳۵۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. این باغ هم اکنون در اختیار ارتش قرار دارد و یکی از بزرگترین موزه های سلاح خاور میانه در آن وجود دارد.
باغ عفیف آباد در شهر شیراز و در انتهای خیابان عفیف آباد قرار دارد.
باغ جهان نما
باغ جهان نما در دوره آل مظفر و آل اینجو در قرن هشتم هجری تا دوران صفویه آباد بوده است. این باغ در سال ۱۱۸۵ ه.ق به دستور کریم خان زند بازسازی شد.
درون این باغ عمارتی هشت ضلعی ساخته شده است که در چهار گوشه آن ، چهار شاه نشین با اتاق های دو طبقه بنا شده است. در داخل عمارت حوضی هشت گوشه از سنگ مرمر با فواره ای سنگی در وسط آن قرار دارد.
باغ جهان نما در شمال شهر شیراز واقع شده است.
مسجد جامع عتیق شیراز
مسجد عتیق که به آن مسجد آدینه نیز میگویند قدیمی ترین مسجد شیراز است که در شرق حرم شاه چراغ قرار دارد ، در اصل یکی از ورودی های آن از داخل حیاط حرم شاه چراغ است.
قدمت این عبادتگاه به دوره ی پیش از اسلام می رسد.ساخت بنای این مسجد متعلق به دوران حکومت عمرولیث صفاری دومین فرمانروای سلسله صفاریان یعنی بین سالهای ۲۶۵ ه. ق تا ۲۸۷ ه.ق است.
به گفته امین احمد رازی تذکره نویس و ادیب ایرانی قرن یازدهم ه.ق این مسجد عبادتگاه حافظ لسان الغیب شیرازی بوده است و حافظ هر شب جمعه به این مسجد می آمده و به تلاوت قرآن می پرداخته است.
خانه شاپوری
یکی دیگر از باشکوه ترین بناهای ساخته شده در شیراز خانه ی شاپوری هاست. این بنای زیبا متعلق به یکی از تاجران معروف شیراز عبدالصاحب شاپوری بوده است.
خانه شاپوری عمارتی دو طبقه در باغی به وسعت ۴۶۳۵ متر است. وجود ۱۴ ستون به قرینه در کنار یکدیگر با تزئیناتی منحصر به فرد در یک بالکن بزرگ سرتاسری از شاخصه های این خانه است که آن را از نمونه هایش در شیراز متفاوت ساخته است.
این مکان اکنون برای پذیرایی از میهمانان و مسافران شیرازی به صورت رستوران و کافی شاپ درآمده است.
این عمارت مربوط به اوایل دوره پهلوی است و در خیابان انوری روبروی خیابان اهلی قرار دارد. این اثر ماندگار در سال ۱۳۷۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
نارنجستان قوام
نارنجستان قوام یکی دیگر از جاذبه های دیدنی شهر شیراز است. اگر به شیراز سفر کردید و از این مکان خوش آب و هوا و پر از درخت های نارنج دیدن نکنید قطعا سفرتان کامل نخواهد بود.
مجموعه قوام بین سالهای ۱۲۵۷ و ۱۲۶۷ هم زمان با حکومت ناصرالدین شاه قاجار ساخته شده است.
این مجموعه شامل :
حمام گچینه ، حسینیه قوام ، مکتب خانه قوام ( خانه عرقیها ) ، اندرونی قوام ( منزل زینت الملک ) و دیوان خانه قوام ( نارنجستان ) است.
این باغ از عمارت های دوره قاجاریه است و به دلیل داشتن درختان نارنج فراوان به نارنجستان مشهور است.
باغ قوام در سه ضلع شمالی ، شرقی و جنوبی دارای ساختمان است .عمارت اصلی باغ در سمت شمالی واقع شده و دارای دو طبقه و یک طبقه زیر زمین است.
سر در ورودی باغ دارای تزئینات آجر کاری است. بر سر در ورودی ، کتیبه ای از سنگ مرمر سرخ فام نصب شده است که شامل آیاتی از قرآن است و در دوطرف این کتیبه ابیاتی از ( آسوده ) شاعر شیرازی درباره ی بانی باغ و تاریخ احداث آن حک شده است.
طرح بنای اصلی و ایوان دوستونی عمارت از شیوه ی معماری رایج در دوره زندیه اقتباس شده است.
در ضلع غربی نارنجستان قوام عمارت زیبایی قرار دارد که به خانه زینت الملوک مشهور است که یکی از آثار باقی مانده از زمان قاجار است ورودی این بنا به شکل زیبایی مقرنس کاری شده است.
با عبور از یک هشتی وارد حیاط خانه میشویم. تالار اصلی این خانه در ضلع غربی آن قرار دارد که با نقاشی و آیینه کاری از زمان قاجار تزئین شده است.
این باغ زیبا با معماری بی نظیرش در انتهای خیابان لطفعلی خان زند واقع شده است و اگرچه به شلوغی باغ ارم و باغ عفیف آباد نیست با این وجود گردشگران زیادی از این باغ دیدن میکنند.
نارنجستان قوام در سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
باغ هفت تنان
باغ هفت تنان یکی از قدیمی ترین بناهای تاریخی شیراز و مربوط به دوره ی کریم خان زند است و باغ آن مربوط به سده های قبل از عهد زندیه است.
این باغ در شمال آرامگاه حافظ قرار دارد.علت نامگذاری این بنا به هفت تنان وجود هفت قبر از هفت عارف در این باغ است که کریم خان زند روی هر کدام سنگ بزرگی بدون کتیبه نصب کرده است.
از دیدنیهای باغ هفت تنان مقبره های هفت تنان ، نقاشی های چشم نواز ، موزه کاشی و سنگ را میتوان مثال زد. این باغ در تاریخ ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
عمارت دیوانخانه شیراز
در نزدیکی ارگ کریم خانی عمارتی وجود دارد که به دستور کریم خان زند در دوران حکومتش ساخته شد. عمارت دیوانخانه بنایی مستطیل شکل دارد که شامل دو طبقه است که بوسیله دو راه پلّه طبقات به هم وصل میشوند. این عمارت یک ایوان و دو تالار شاه نشین دارد که مزین است به کاسه سازی که نوعی مقرنس کاری است. این عمارت در سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. این عمارت زیبا در خیابان ۲۲ بهمن جنب ارگ قرار گرفته است.
گهواره دید
گهواره دید و یا برج دیده بانی و خبر رسانی در سمت چپ تنگ الله اکبر واقع شده است.
از این بنا در زمان دیلمیان برای فرستادن پیام های فوری بوسیله آتش ، تابش نور در آیینه ، بوق و شیپور استفاده میکردند.
در سال ۱۳۸۱ هشت شهید گمنام را در کنار این بنا به خاک سپردند.
نقش رستم
نقش رستم یکی دیگر از آثار باستانی مربوط به دوره ی هخامنشیان در شهر شیراز است که در شش کیلومتری تخت جمشید قرار دارد.
آرامگاه های شاهنشاهانی مانند داریوش بزرگ ، خشایار شاه ، اردشیر یکم و داریوش سوم در این محوطه به چشم میخورد. یک آرامگاه دیگر نیز در این مکان باستانی وجود دارد که باستان شناسان احتمال میدهند متعلق به آرامگاه داریوش سوم باشد.
این بنا در تاریخ ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
کعبه زرتشت یکی از بناهای مهم محوطه ی نقش رستم است که درست روبروی آرامگاه داریوش دوم قرار دارد. هنوز اطلاعات دقیقی در مورد کاربرد این کعبه به دست نیامده است ، اما عده ای از ایران شناسان معتقدند که این بنا یک آتشکده و مکان روشن کردن آتش مقدس و محلی برای عبادت بوده است.
دیگر جاذبه های گردشگری شهر شیراز :
پل کوار
پارک قلعه بندر
کلیسای شمعون غیور
کلیسای تجلیل مسیح قلات
مسجد بردی شیراز
محله سنگ سیاه
کاروانسرای گمرک
کاروانسرای فیل
آرامگاه علی بن حمزه (ع)
مدرسه مقیمیه
مدرسه منصوریه
مدرسه آقا بابا خان
آرامگاه عبدالله خفیف
نقش رجب
برج کوره شوشتری
باغ مینو
باغ منشی باشی
باغ نوابی
بازار مسگرهای شیراز
خانه توکلی شیراز
موزه موسیقی شیراز
خانه سعادت شیراز
و …
سوغاتی
اگر به شیراز سفر کردید و از جاذبه های این شهر زیبا دیدن کردید فراموش نکنید که حتما به فکر خرید سوغاتی هم باشید.
از جمله شیرینی های سنتی شهر شیراز میتوان به مسقطی شیرازی ، یوخه ، کلوچه شیرازی ، بادام سوخته ، فالوده شیرازی ، حلوا شیرازی و رنگینک اشاره کرد.
علاوه بر شیرینی عرقیات شیراز نیز بسیار مشهور است که خواص درمانی بسیاری نیز دارند ، همچون :
عرق بهار نارنج ، عرق نسترن ، عرق بیدمشک ، گلاب میمند ، لیموی شیرازی و آبغوره شیرازی .
همچنین در سفر به شیراز میتوانید از صنایع دستی این شهر دیدن کنید و یا اینکه برای عزیزانتان به یادگار خرید کنید. از صنایع دستی شیراز میتوان قلم زنی ، سفال گری ، معرق کاری ، ظروف و اشیای نقره ، مینا کاری ، شیشه گری ، زیرانداز نمدی ، گلیم ، جاجیم و قالی ، گیوه ، ظروف و اشیای سرامیکی ، منبت کاری و خاتم کاری را نام برد.
